آیا میدانید جستجوی بصری چیست؟ یا تابه‌حال از آن استفاده کرده‌اید؟ در عصری که ما زندگی می‌کنیم، همه به منبعی برای یافتن اطلاعات و پاسخ سؤالاتمان نیاز داریم؛ به صورتی که در عرض چند ثانیه ما را به هر چیزی که می‌خواهیم برساند.
موتورهای جستجو درواقع همان منبعی هستند که شما می‌توانید با چند کلیک ساده، به هر محتوایی به‌صورت رایگان دسترسی داشته باشید؛ اما همان‌طور که میدانید، برای اینکه چیزی را در این موتورها جستجو کنید، حتماً باید متنی وارد کنید.
حالا فرض کنید که می‌توانستید با نشان دادن یک عکس خاص از اشیایی که مد نظر شما هستند، به‌تمامی نتایج مرتبط با آنان دسترسی داشته باشید! این دقیقاً همان جستجوی بصری است؛ به‌صورت کلی جستجوی بصری یعنی شما به‌جای قرار دادن متن برای جستجو، یک عکس را قرار می‌دهید و درنهایت به نتایج مرتبط با آن دست می‌یابید.
جستجوی بصری چیست؟
همان‌طور که میدانید، تمامی ما برای درک اشیا پیرامون خود، از چشم خودمان استفاده می‌کنیم و در عرض چند ثانیه، قادر به تشخیص هر چیزی هستیم؛ به‌عنوان‌مثال اگر شما در کنار یک ماشین قرار داشته باشید، با یک نگاه به آن می‌توانید تشخیص دهید که آن‌یک ماشین است و درنهایت راجع به چیزهای مرتبط با آن صحبت کنید.
بسیاری از متخصصان بازاریابی امروزه دائماً در تلاش هستند تا این قدرت بینایی را به کامپیوترها نیز اضافه کنند؛ به صورتی که بتوانند به‌سادگی با مشاهده هر عکسی، به اشیا موجود در آن پی ببرند و درنهایت نتایج مرتبط با آنان را به کاربر نمایش دهند؛ نتیجه این تلاش‌ها تبدیل به یک ویژگی به نام جستجوی بصری شده است.
در جستجوی بصری، شما به‌جای اینکه برای فهماندن منظورتان به موتورهای جستجو از متن استفاده کنید، یک تصویر را به آنان نمایش می‌دهید و درنهایت بر اساس هوش مصنوعی و قدرت بینایی آنان، نتایج مرتبط با اشیا حاضر در آن عکس را خواهید یافت.
هنگامی‌که صحبت از جستجوی بصری می‌شود، بسیاری از کاربران به‌اشتباه فکر می‌کنند که این همان جستجوی عکس گوگل است؛ درواقع در جستجوی عکس، شما یک متن را در باکس وارد می‌کنید و بعد عکس‌هایی که احتمالاً به این متن مرتبط هستند را خواهید دید.
این یعنی ممکن است شما هر عکس نامربوطی که از متن موردنظر شما استفاده کرده است را مشاهده کنید و موتورهای جستجو هیچ تحلیلی راجع به اینکه آیا آنان را جستجوی شما مطابقت دارند یا نه انجام نخواهند داد.
همان‌طور که میدانید، اصلی‌ترین هدف موتورهای جستجو این است که تا حد امکان نتایج نمایش داده‌شده به کاربران مرتبط و دقیق باشد و درنهایت در همان اولین سرچ، به هدفشان برسند؛ در جستجوی متنی بااینکه این موضوع تا حد بسیاری زیادی اتفاق می‌افتد، اما در برخی از موارد ممکن است به دلیل تخصصی بودن موضوع موردعلاقه کاربران، نتایج تا حدودی ارتباطشان را از دست بدهند؛ اینجاست که جستجوی بصری تأثیر خود را نشان می‌دهد.
مثال فرض کنید شما قصد دارید یک ماشین بی ام دبلیو بخرید که اسپورت بوده و رنگ مشکی دارد و یکسری معیارهای موردنظر شما نیز در آن رعایت شده است. در چنین شرایطی اگر این موضوع را در گوگل به‌صورت متنی وارد کنید، ممکن است تمامی ماشین‌های بی ام دبلیو را ببینید که بسیاری از آنان موردنظر شما نیستند.
در چنین شرایطی کافی است که یک عکس از ماشین موردنظر خودتان و با تمام ویژگی‌ها در اختیار موتورهای جستجو قرار دهید تا تنها نتایجی را به شما نمایش دهند که کاملاً مرتبط با خواسته شما هستند.
یکی از نکته‌های بسیاری مهمی که حتماً باید راجع به جستجوی بصری بدانید این است که هنوز آن‌قدری پیشرفت نکرده است که بتواند کاملاً جای جستجوی متنی را بگیرد؛ زیرا هنوز ماشین‌ها تا این حد قدرتمند نشده‌اند که بتوانند الگوهای به‌کاررفته در تصاویر را تشخیص دهند و کاملاً موارد مشابه با آن را بیابند.
اما این فنّاوری با سرعت بسیاری زیادی درحال‌توسعه است و پیش‌بینی می‌شود در آینده کاملاً سیستم موتورهای جستجو را دگرگون کند و هر فردی به‌خصوص سئو کاران، باید آن را بشناسند و سعی کنند خودشان را برایش آماده نمایند.
ابزارهای جستجوی بصری
حالا که متوجه شدید جستجوی بصری چیست و چه تأثیری روی زندگی انسان‌ها خواهد گذاشت، احتمالاً از خودتان خواهید پرسید که چگونه می‌توان از این ویژگی استفاده کرد؟
خبر خوب این است که برای این موضوع ابزارهای خوبی توسط شرکت‌های مطرح دنیا طراحی‌شده‌اند که در زیر آنان را به شما معرفی می‌کنیم:
1 – گوگل لنز
معروف‌ترین موتور جستجوی دنیا با طراحی ابزاری به نام گوگل لنز به دنیا نشان داد که با استفاده از کامپیوترها می‌توان هر کاری را انجام داد. به کمک گوگل لنز شما می‌توانید دوربین خودتان را روبروی هر شی که می‌خواهید بگیرید و درنهایت نتایجی کاملاً مرتبط با آن را ببینید.
این موضوع علاوه بر راحت کردن کار برای افراد عادی، به افراد سالمندی که توانایی دقیق تایپ کردن را ندارند کمک می‌کند تا با گرفتن یک عکس ساده، به هر موضوع دسترسی داشته باشند.
مثلاً اگر شما می‌خواهید کاغذدیواری خانه خودتان را عوض کنید، کافی است دوربین را در مقابل یک طرح کاغذدیواری قرار دهید تا انواع مختلف آن به شما نمایش داده شود.
این ابزار امروزه به حدی پیشرفت کرده که می‌تواند بیش از 15 میلیارد چیز مختلف را تشخیص و چیزهای مرتبط به آن را به شما نمایش دهد! یعنی شما می‌توانید با در اختیار داشتن یک دوربین، انواع حیوانات، گیاهان، غذاها و … را مشاهده کنید.
نکته شگفت‌انگیز این است که سرعت پیشرفت فنّاوری این ابزار بسیاری بالاست به صورتی که تا دو سال پیش فقط یک میلیارد چیز را شناسایی می‌کرد اما امروزه حدوداً پانزده برابر بیشتر شده است.
علاوه بر تمامی موارد بالا، شما هنگام یادگیری نیز می‌توانید از این ابزار کمک بگیرید؛ مثلاً فرض کنید در حال یادگیری زبان انگلیسی هستید اما معنی یک کلمه را نمی‌دانید. در چنین شرایطی کافی است دوربین را در مقابل کلمات موردنظر بگیرید تا دقیق‌ترین ترجمه ممکن به شما نمایش داده شود.
2 – لنز Pinterest
اگر مقداری به تماشای عکس‌های مختلف از طبیعت، ماشین‌ها و … علاقه‌مند باشید، حتماً با این سایت آشنا هستید. شما در سایت پینترست می‌توانید به میلیاردها عکس مختلف از چیزهای گوناگون دسترسی داشته باشید و هرکدام را که خواستید، به‌سادگی دانلود کنید.
ازاین‌رو، در سال 1395 بود که این وب‌سایت تصمیم گرفت ابزار لنز خودش را معرفی کند که می‌تواند به‌سادگی هر عکسی که کاربر می‌خواهد را جستجوی کرده و او را به نتایج موردعلاقه‌اش برساند.
فرض کنید در یک روز گرم تابستانی، شما می‌خواهید تیشرت های طرح دار جذاب برای این فصل خریداری کنید اما هیچ ایده‌ای در ذهنتان نیست؛ ازاین‌رو کافی است دوربین را به سمت یک تیشرت بگیرید تا سیستم جستجوی بصری فوق‌العاده این سایت، نتایج مرتبط با خواسته شمارا نمایش دهد.
3 – جستجوی بصری بینگ
بینگ نیز یکی از موتورهای جستجو برتر در دنیا می‌باشد که در کنار گوگل و یاهو بیشترین سهم جستجو را دارد. این وب‌سایت نیز در سال 2017 متوجه تأثیر فوق‌العاده زیادجستجوی بصری شد و ازاین‌رو تصمیم گرفت این قابلیت خودش را ارتقا دهد.
این قابلیت بااینکه شباهت بسیاری به دو ابزار گفته‌شده در بالا دارد، اما یکسری ویژگی‌های خاص نیز ارائه می‌کند. شما پس‌ازاینکه دوربین را به سمت اشیای مختلف مثل پوشاک، غذا، ماشین و … بگیرید، لیست بلندی از موارد مشابه به شما نمایش داده می‌شود و درنهایت برای خرید آنان، لینک‌های مرتبطی در اختیارتان قرار خواهد گرفت.
4 – جستجوی بصری که یکسری برندها دارند
علاوه بر موارد بالا که به‌صورت عمومی اقدام به جستجو می‌کنند، وب‌سایت‌هایی هستند که به‌صورت داخلی اقدام به استفاده از جستجوی بصری می‌کنند تا محتواهای موردنظر کاربرانشان را بیابند.
به‌عنوان‌مثال در سال 2014 که جستجوی بصری اکثراً ناشناخته بود، یکسری خرده‌فروشان آمریکایی اقدام به استفاده از آن کردند که نتایج خوبی برایشان به دست آمد.
علاوه بر این، Wayfair نیز که از بزرگ‌ترین فروشنده‌های مبلمان شناخته می‌شود، توانست با واردکردن جستجوی بصری به فرآیند کاری خودش تأثیرات فوق‌العاده‌ای روی کاربرانش داشته باشد.
آینده جستجوی بصری چیست؟
بااینکه استفاده از جستجوی بصری کاری بسیار هیجان‌انگیز و جذاب به نظر می‌رسد، اما هنوز دارای مشکلات و ضعف‌های بسیاری است که باید چندین سال روی آن کار شود تا کاملاً آماده شود.
همین موضوع سبب می‌شود که حداقل تا چند سال آینده استفاده از جستجوی متنی بسیار بیشتر از جستجوی بصری باشد اما اگر سرعت پیشرفت آن همین‌طوری افزایش پیدا کند، احتمال می‌رود در آینده بیشتر افراد به سمت استفاده از آن بروند.
همان‌طور که بیشتر گفته شد، بسیاری از برندها برای تسهیل خرید مشتریان اقدام به راه‌اندازی سیستم جستجوی بصری داخلی کرده‌اند که نتایج خوبی را برایشان داشته است؛ اما نکته مهم این است که برای تمامی صنعت‌ها نیاز نیست که شما اقدام به چنین کاری بکنید.
مثلاً برای وب‌سایتی که کاغذدیواری می‌فروشد، استفاده از این ویژگی بسیار خوب است اما برای یک وب‌سایتی آموزشی، این ویژگی اصلاً لازم نیست.
جمع‌بندی و نتیجه گیری
به‌صورت کلی جستجوی بصری یکی از تکنولوژی‌هایی است که آینده درخشانی برای آن تصور می‌شود و روزبه‌روز افراد بیشتری به سمت استفاده از آن می‌روند.
به کمک این ویژگی شما می‌توانید با نشان دادن یک عکس به موتورهای جستجو، به نتایجی کاملاً مرتبط با آن دسترسی پیدا کنید و الگوریتم‌هایی که برای این ابزارها طراحی‌شده‌اند، پس از تجزیه‌وتحلیل عکس، مرتبط‌ترین نتیجه را به شما نمایش خواهند داد.
