با گذشت زمان و پیشرفتهای تکنولوژی در حوزه فناوری اطلاعات، بسیاری از روشهای قدیمی ارسال پیام از جمله پیک، پست، تلگراف و فکس جای خود را به ایمیل دادند. ایمیل یا پست الکترونیک این روزها بهعنوان یکی از پرکاربردترین ابزارها برای ارسال اطلاعات مورد استفاده قرار میگیرد.
ایمیل (Email) مخفف عبارت Electronic mail یا همان نامه الکترونیکی است که از آن با نامهای پست الکترونیکی، ایمیل یا رایانامه هم یاد میشود. اصلیترین و مهمترین کاربرد پست الکترونیک برقراری ارتباط با افراد در هر گوشهایی از دنیا است و کاربر از طریق ایمیل میتواند یکسری اطلاعات متنی یا تصویری را با صرف زمان کمتر و سرعت بیشتر با دیگر کاربران به اشتراک بگذارد.
تاریخچه ایمیل
در اوایل دهه 60میلادی و همزمان با ساخت کامپیوترهای اولیه، روش جدیدی برای ارسال پیام به دیگران اختراع شد. این روش برپایه ساختار درختی فایلها یا File Directory بود. برای اینکه کسی بتواند پیامی را به شخص دیگر ارسال کند، محتویات پیام را در قسمت فایلهای شخص موردنظر کپی میکرد. زمانیکه گیرنده پیام به سیستم دسترسی پیدا میکرد، محتویات پیام برایش نمایش داده میشد. این نمونه در واقع اولین سیستم ارسال پیام بصورت الکترونیکی بود.
در سال 1965 برای اولین بار در دانشگاه ماساچوست از سیستمی بنام MAILBOX استفاده شد. همینطور نرمافزار مشابه دیگری بنام SNDMSGدر آن زمان برای ارسال پیام مورد استفاده قرار میگرفت ولی نمیتوانست ایمیل را دریافت کند.
آرپانت
آرپانت(ARPANET) مخفف عبارت Advanced Research Projects Agency Network و به معنای سازمان پروژههای تحقیقاتی پیشرفته شبکه، اولین شبکه تبادل بستههای اطلاعات در دنیا بود. این شبکه پس از مدتی تبدیل به اینترنت جهانی شد و پایههای اینترنت را بنا کرد.
پیشینه پیدایش شبکههای کامپیوتری
پس از پرتاب نخستین ماهواره اتحاد جماهیر شوروی به فضا و در زمانی که رقابت تنگاتنگی از نظر تسلیحاتی بین دو ابرقدرت آن زمان وجود داشت، وزارت دفاع آمریکا در واکنش به این موضوع، آرپا (ARPA) یا همان آژانس پروژههای تحقیقاتی پیشرفته را تاسیس کرد. یکی از پروژههای مهم این آژانس، با هدف تامین بستر ارتباطات در زمان جنگ جهانی احتمالی تعریف شده بود.
پس از مدتی این شبکه به عنوان روشی برای برقراری ارتباط داخلی بین کامپیوترهای چهار دانشگاه بکار گرفته شد و اولین شبکه کامپیوتری بین چهار کامپیوتر که دوتا از آنها در MIT، یکی در دانشگاه کالیفرنیا و دیگری در مرکز تحقیقاتی استنفورد قرار داشتند، راهاندازی شد.
در ابتدا این شبکه صرفا برای اهداف نظامی ایجاد شده بود ولی پس از معرفی به عموم مردم، شبکه آرپانت موجب اتصال مراکز کامپیوتری بسیاری از دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی به یکدیگر شد. در اوایل دهه 1970 نخستین نامه الکترونیکی از طریق این شبکه ارسال شد.
مخترع ایمیل
اولین پست الکترونیک در سال 1971 توسط یک مهندس کامپیوتر به نام ری تاملینسون (Raymond Samuel Tomlinson) ارسال شد. تاملینسون یکی از اسطورههای دنیای کامپیوتر به حساب میآید که به پدر ایمیل نیز مشهور است.
وی خاطرهی اولین ارسال ایمیل خودش را در سال 1971 این چنین بیان میکند:
اولین بار که خواستم برای میلباکس دیگری پیام ارسال کنم، این کار را بین دو کامپیوتر که در کنار یکدیگر قرار داشتند امتحان کردم، بین نام خودم و نام کامپیوتر از علامت @ استفاده کردم. استفاده از علامت اختصاری @ جهت تفکیک نام کاربران و دامنه توسط تاملینسون شکل گرفت و نمادی را رواج داد که تا مدتها در دنیای تکنولوژی مورد استفاده قرار میگیرد.
تاملینسون درباره انتخاب علامت @ میگوید:
با نگاه اولیه به کیبورد فکر کردم چه چیزی را انتخاب کنم که با بقیه حروف اشتباه گرفته نشود، بنظرم علامت @ چون جزو حروف الفبا نبود و در نام افراد وجود نداشت، انتخاب مناسبی آمد. علامتهای دیگری مانند کاما، پرانتز، خط تیره یا براکت ممکن بود توسط افراد برای تفکیک نام و نام خانوادگی مورد استفاده قرار گیرد.
محتوای اولین ارسالی ایمیل
ری تاملینسون در مورد محتوای اولین پست کلکترونیک ارسالی میگوید: چیز به یادماندنی خاصی ننوشتم ولی به احتمال زیاد QWERTYUIO یا چیزی مشابه این متن بود. وقتی دیدم ارسال ایمیل بدرستی کار میکند همکارانم را صدا زدم تا نحوه ارسال ایمیل را به آنها توضیح دهم.
آدرس ایمیل
آدرس پست الکترونیک از دو بخش تشکیل شده است و توسط علامت @ از همدیگر جدا میشوند مثلا Username@domain.com به این صورت است که بخش اول آدرس ایمیل، بیانگر نام کاربری و بخش دوم، نام سایت یا دامنهایی است که سرویس ایمیل را از آن دریافت میکنید.